Tuesday, December 2, 2014

บุคลิกภาพกับการลงทุน

     
   ผมเคยสงสัยมาตลอดว่าเราสามารถที่จะสอนคนให้เป็น Value Investor ที่เก่งกาจได้หรือไม่?  คำตอบในใจผมนั้นไม่ชัดเจน  ลึก ๆ แล้วผมคิดว่าการที่จะเป็น VI ที่เก่งมาก ๆ นั้น  ก็คงคล้าย ๆ  กับเรื่องของทักษะหลาย ๆ  อย่างที่ไม่ได้ขึ้นอยู่กับการสอนหรือการเรียนรู้เพียงอย่างเดียว  แต่มันขึ้นอยู่กับยีนส์หรือบุคลิกของคน ๆ นั้นด้วย  พูดง่าย  คนบางคนนั้นจะสามารถเรียนรู้การลงทุนแบบ VI ได้ดีกว่าคนอื่นและจะสามารถประสบความสำเร็จได้อย่างรวดเร็ว   ในขณะที่คนบางคนนั้นเรียนอย่างไรก็ไม่เข้าใจหรือทำไม่ได้   อะไรเป็นสิ่งที่จะบอกว่าเรามีองค์ประกอบที่เหมาะสมที่จะเป็น VI ได้ดีกว่าคนอื่น?  คำตอบนี้ผมคิดว่าส่วนสำคัญมาจากบุคลิกภาพของคนคนนั้นว่าเขาเป็น  “คนแบบไหน”  และเรื่องนี้ผมก็ต้องขอขอบคุณท่านอาจารย์ เสาวภา เชาวน์ชลากร อดีตอาจารย์แนะแนวนักเรียนโรงเรียนสตรีวิทยาที่ผมได้มีโอกาสคุยด้วยเมื่อเร็ว ๆ นี้ว่า  คนแต่ละคนนั้นล้วนแต่มีบุคลิกภาพเด่นที่สามารถจัดแบ่งออกได้เป็น 6 กลุ่มด้วยกัน  และแต่ละกลุ่มนั้นก็จะเหมาะกับงานหรือการเรียนแต่ละสาขา  คนที่มีบุคลิกหนึ่งแต่ไปเรียนหรือทำงานในสิ่งที่ไม่สอดคล้องกันนั้นมักจะไม่ประสบความสำเร็จ   และในบทความนี้  ผมก็ถือโอกาสนำมาประยุกต์เพื่อที่จะดูว่าคนแต่ละแบบนั้นเหมาะสมกับการลงทุนมากน้อยแค่ไหน

เริ่มจากกลุ่มที่ 1 ซึ่งก็คือ  คนที่มีบุคลิกภาพแบบสังคม หรือ Social Type  นี่คือคนที่ชอบติดต่อเกี่ยวข้องกับผู้คน  ชอบสนทนา   ชอบแสดงตัว  มีความเป็นมิตร  รื่นเริง  มีทักษะทางภาษา  ต้องการความสนใจและชอบช่วยเหลือผู้อื่น  มักหลีกเลี่ยงการใช้ความคิดเชิงปัญญา  มักจะแก้ไขปัญหาโดยคำนึงถึงความรู้สึกและการใช้สัมพันธภาพระหว่างบุคคล  หลีกเลี่ยงงานที่เกี่ยวข้องกับเครื่องยนต์กลไกและวิทยาศาสตร์  ถ้าพูดแบบชาวบ้านก็คือ  เป็นคนที่มีบุคลิกภาพของ  “ความเป็นผู้หญิง”  ในความคิดของผมแล้ว  คนที่มีบุคลิกภาพนี้อย่างโดดเด่นนั้น  คงไม่ใคร่ เหมาะสมกับการเป็นนักลงทุนโดยเฉพาะที่เป็นแบบ VI นัก  เนื่องจากเขาหรือหล่อนจะไม่ค่อยสนใจที่จะวิเคราะห์หาเหตุผลที่เป็นความจริงของบริษัท  พวกเขามักจะไม่สนใจเรื่องของตัวเลขทางธุรกิจหรือความมั่งคั่งมากนัก  ถ้าจะให้แนะนำก็คือ  ควรจะลงทุนผ่านกองทุนรวมจะดีกว่าการลงทุนด้วยตัวเอง

  กลุ่มที่สองคือบุคลิกแบบกล้าคิดกล้าทำหรือ Enterprising Type  นี่คือคนที่มีลักษณะของการเป็นผู้นำ  มีความคิดริเริ่มและมีความเชื่อมั่นในตนเอง  กล้าถกเถียงโต้แย้ง  กล้าได้กล้าเสีย  ชอบผจญภัยพร้อมที่จะเสี่ยงพร้อมที่จะทดลอง  มีความเป็นอิสระ  อยากมีอำนาจและมีความก้าวร้าวทางวาจา  มีทักษะในการเจรจาต่อรองและลงทุน  มักหลีกเลี่ยงสภาพการณ์ที่ต้องใช้กำลังความคิดเชิงปัญญาในระยะที่ยาวนาน  พวกเขาชอบการวางแผนและการสมาคม  ชอบการท่องเที่ยว  ชอบความเป็นระเบียบและรักษาประเพณี  ชอบพึ่งพาอาศัยบุคคลอื่น  เป็นคนทำตามอารมณ์ตนเอง  ถ้าจะพูดง่าย ๆ  ก็คือคนกลุ่มนี้เหมาะกับการทำธุรกิจหรือการลงทุนที่ต้องการการบริหารงาน บริหารคน  และการใช้ความคิดและการตัดสินใจที่รวดเร็วและมีความเสี่ยง  ผมคิดว่าคนกลุ่มนี้สามารถเป็นนักลงทุนในตลาดหุ้นได้ไม่ยากแต่แนวทางการลงทุนนั้น  คงจะเป็นแนวเทรดหรือการซื้อมาขายไปมากกว่าที่จะเป็นนักลงทุนระยะยาว  การลงทุนของพวกเขานั้น  คงจะออกแนว  “ก้าวร้าว” กล้าได้กล้าเสียและสามารถเปลี่ยนแปลงไปได้ตามสถานการณ์  สไตล์การลงทุนของพวกเขานั้น  บางครั้งก็เป็นแบบ VI แต่ส่วนใหญ่แล้วก็ไม่ใช่

กลุ่มที่ 3 คือบุคลิกภาพแบบอนุรักษ์นิยมหรือ Conventional Type  คนที่มีบุคลิกแบบนี้มักชอบกิจกรรมที่เป็นรูปธรรมและกิจกรรมทางภาษา  ยึดถือประเพณีดั้งเดิม  ชอบทำตามระเบียบแบบแผนมากกว่าคิดริเริ่มด้วยตนเอง  ให้คุณค่ากับการเป็นเจ้าของวัตถุหรือเป็นพวกวัตถุนิยมและเจ้าระเบียบ  ไม่ยืดหยุ่น  ชอบบทบาทของการเป็นผู้ใต้บังคับบัญชา  มีลักษณะเป็นผู้ตามชอบลอกเลียนแบบ  มีความรับผิดชอบ  และเป็นคนที่ยอมตามและพึ่งพาอาศัยบุคคลอื่น  เป็นคนบึกบึนสู้งานและชอบสนุกสนาน  ถ้าจะพูดโดยสรุปก็คือ  พวกเขาน่าจะเป็น  “คนธรรมดา”  ที่ยึดถือระเบียบและคุณค่าทางสังคมที่คนส่วนใหญ่ยอมรับ  พวกเขาเหมาะกับการเป็น  “มนุษย์เงินเดือน”  ระดับกลางซึ่งผมคิดว่าอาจจะไม่ได้มีความโดดเด่นของบุคลิกที่จะมาเป็นนักลงทุนแบบ  “VI ผู้มุ่งมั่น”  ที่จะสามารถสร้างผลตอบแทนที่หรูมาก  อย่างไรก็ตาม  เขาก็น่าจะสามารถลงทุนโดยใช้หลักการ VI ที่เหมาะสมกับตนเอง  เช่น  ลงทุนระยะยาวในกิจการที่ดีหรือลงทุนในกองทุนรวมอิงดัชนีเป็นต้น

กลุ่มที่ 4 คือบุคลิกภาพแบบจริงจังหรือ Realistic Type นี่คือคนที่ชอบกิจกรรมที่ต้องใช้พละกำลัง  ชอบทำงานอยู่กลางแจ้ง  กิจกรรมที่ไม่สลับซับซ้อน  กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับสิ่งของ เช่น เครื่องจักรกลต่าง ๆ   มีความอดทน บึกบึน  กล้าแสดงผลงาน  พวกเขาจะขาดทักษะทางภาษา  ขาดทักษะทางการสร้างสัมพันธภาพระหว่างบุคคลและมักหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องสังคมกับบุคคลอื่น  ค่อนข้างก้าวร้าว  มีค่านิยมทางการเมืองและเศรษฐกิจในรูปแบบที่มีระเบียบแบบแผน  ยึดถือประเพณีนิยม  นิยมสิ่งที่เป็นรูปธรรมและลักษณะภายนอกของคนเช่น  เงิน  อำนาจ  สถานภาพทางสังคม  ถ้าจะพูดก็คือ  เป็นคนที่มีลักษณะของ  “ความเป็นชาย”  สูง  งานที่เหมาะนั้นน่าจะเป็นงานทางด้านวิศวกรรม  กีฬา หรือทหารตำรวจ  เป็นต้น  ส่วนการลงทุนเองนั้น  จริง ๆ แล้วพวกเขาไม่น่าจะเหมาะเท่าไร  เหตุผลอาจจะเป็นเพราะพวกเขานั้นอาจจะมีความเข้าใจมิติทางด้านคุณภาพน้อยเกินไปแม้ว่าความชำนาญด้านตัวเลขอาจจะดี

กลุ่มที่ 5 คือ บุคลิกภาพแบบสืบสวนสอบสวนหรือ Investigative Type นี่คือผู้ที่ชอบคิด สังเกต วิเคราะห์ สังเคราะห์ วิจารณ์อย่างมีเหตุผล ชอบแก้ปัญหา ใฝ่รู้อย่างมีหลักการ  สนใจการจัดระบบ  การทดลองด้านกายภาพ ชีวภาพและปรากฏการณ์ทางธรรมชาติเพื่อที่จะได้เข้าใจและควบคุมปรากฏการณ์นั้น  ชอบทำงานที่สลับซับซ้อน  ชอบคิดมากกว่าที่จะลงมือทำ  ไม่ติดประเพณีนิยม เลี่ยงงานประเภทค้าขาย การเข้าสังคม  และไม่ชอบเลียนแบบ  มีความเชื่อมั่นในตนเอง  มีความคิดเห็นรุนแรง  มีความมานะบากบั่น อุทิศเวลาให้กับงาน  เก็บตัว  ไม่ใคร่สนใจสังคม  อาชีพที่เหมาะกับบุคลิกประเภทนี้น่าจะรวมถึงนักวิทยาศาสตร์  แพทย์  นักค้นคว้าวิจัยซึ่งรวมถึงนักวิเคราะห์หุ้น  และนี่คือบุคลิกที่ผมคิดว่าเหมาะกับการเป็น VI พันธุ์แท้มากที่สุด  และจากประสบการณ์ของผมรวมถึงที่เคยศึกษานักลงทุน VI ระดับโลก  ก็พบว่าพวกเขาเหล่านั้นต่างก็ชอบศึกษาและเรียนรู้ศาสตร์ต่าง ๆ  มากมายหลากหลาย  ว่าที่จริงหลายคนนั้นมีความรู้และความเข้าใจลึกซึ้งในเรื่องอื่น ๆ  โดยเฉพาะในทางสังคมอาจจะเท่า ๆ  กับผู้เชี่ยวชาญในเรื่องนั้นด้วยซ้ำ  เพียงแต่ชื่อเสียงในฐานะนักลงทุนนั้นมากกว่าจึง “กลบ” ความรู้ด้านอื่นหมด

กลุ่มสุดท้ายก็คือ  บุคลิกภาพแบบศิลปินหรือ Artistic Type คือคนที่ชอบทำกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับนามธรรม เป็นอิสระ มีสุนทรีย์  รักความงาม  มีความเป็นตัวของตัวเองสูง  ชอบใช้ชีวิตและทำกิจกรรมตามลำพัง   ไม่ควบคุมตนเอง  มักจะทำสิ่งต่าง ๆ  ตามที่ใจปรารถนา   มีความต้องการที่จะแสดงออกถึงลักษณะเฉพาะตัวของตน  ไม่ชอบเลียนแบบ   มีความคิดริเริ่ม  หลีกเลี่ยงงานประเภทที่ใช้ระเบียบแบบแผน   คนที่มีบุคลิกแบบนี้ผมคิดว่าคงยากที่จะเป็นนักลงทุนไม่ต้องคิดถึงว่าจะเป็น VI

ก่อนที่จะจบ  ผมคงต้องพูดว่าทุกคนนั้นต่างก็มีบุคลิกหลาย ๆ  อย่างอยู่ในตัว  เพียงแต่ว่าบางคนจะมีบุคลิกบางอย่างสูงกว่าบุคลิกอื่นมาก  และถ้าเป็นแบบนั้น  เราก็จะเห็นได้ชัดว่าเขาเป็นคน  “แบบไหน”  และก็มีโอกาสว่าเขาจะมีความสามารถในบางเรื่องมากกว่าคนอื่นโดยทั่วไป  สำหรับ VI แล้ว  คนที่จะได้เปรียบก็คือ  คนที่มีบุคลิกแบบสืบสวนสอบสวน  ที่ชอบตั้งข้อสงสัยและหาคำตอบว่าทำไมหุ้นตัวนั้นจึงน่าสนใจ  น่าซื้อหรือน่าขาย  ส่วนคนที่ไม่ได้มีบุคลิกนี้แบบชัดเจนก็ต้องตระหนักว่า  ถ้ารักจะลงทุนแบบ VI  เราก็ต้อง “ดึง” บุคลิกนี้ที่มีอยู่ในตัวออกมาใช้ให้มากที่สุด        

ดร.นิเวศน์  เหมวชิรวรากุล