การลงทุนในหุ้นก็เปรียบเหมือนการเข้าสู่สงครามซึ่งจะมีสนามรบ 2 สนาม ได้แก่ "สนามรบบนกระดานหุ้น" ที่ช่วงชิงกันซื้อขายหุ้นจนราคาขึ้นๆ ลงๆ อย่างที่เห็น กับ "สนามรบทางการค้าของบริษัทเจ้าของหุ้น" ซึ่งต้องไปสู้รบเพื่อขายสินค้า และ/หรือ บริการ ของตนเองให้ชนะกับคู่แข่ง มูลค่าหรือราคาของหุ้นจะขึ้นอยู่กับสนามรบการค้าเป็นหลัก ซึ่งในระยะยาวก็จะไปส่งผลต่อราคาบนกระดานหุ้นด้วย ส่วนสนามรบบนกระดานหุ้นนั้นราคาถูกกระทบตลอดเวลาทั้งในระยะสั้นและระยะยาว คุณเทพแนะนำให้เราให้ความสำคัญกับ "ผลบนสนามรบทางการค้า" มากกว่าดู "ผลบนกระดานหุ้น" โดยให้มองว่าหุ้นแต่ละตัวเปรียบเสมือนกองทัพๆ หนึ่ง ซึ่งมีหน้าที่หลักในการยึดและขยายดินแดนทางการตลาด
ทั้งนี้ CEO คือ ตัวแม่ทัพใหญ่ ที่มีหน้าที่ต้องรายงานผลต่อคณะกรรมการบริษัท ซึ่งเปรียบเหมือนเป็นสภาสงคราม และผู้ถือหุ้นก็คือ ผู้มีสิทธิเลือกสมาชิกสภาสงคราม โดยที่สภาสงครามต้องร่วมรับผิดชอบกันแม่ทัพใหญ่ด้วย เช่น คณะกรรมการตรวจสอบ (Audit Committee) ทำหน้าที่คุมกฎไม่ให้มีการนำเงินกองทัพไปใช้ส่วนตัว คณะกรรมการบริหาร ( Executive Committee ) ทำหน้าที่กำหนดแนวทางและวิธีการในการทำสงคราม ทางบริษัทมีการตั้งคณะกรรมการสรรหาและกำหนดค่าตอบแทน (Nominating & Compensation Committee ) เพื่อช่วยกันหาคนเก่งๆ มาเสริมทัพ และกำหนดหลักเกณฑ์ปูนบำเหน็จ นักลงทุนต้องคอยวิเคราะห์ว่า หุ้นตัวไหนที่มีสภาสงครามดี มีแม่ทัพเก่ง เราจะมั่นใจมากขึ้นที่จะเข้าไปซื้อ โดยเฉพาะตอนที่ราคาถูกๆ กว่ามูลค่าจริงๆ ของบริษัท
รู้จักหน้าที่หลักของ CEO
เนื่องจาก CEO และทีมบริหารมีความสำคัญมากในการนำทัพออกรบ ถ้ารบสำเร็จมูลค่าจองหุ้นก็จะเพิ่มสูงขึ้น และ CEO ที่ดีควรจะรู้วงจรกระบวนการสร้างมูลค่าหุ้น ซึ่งสรุปได้ดังนี้
กระบวนการสร้างมูลค่าหุ้น เริ่มต้นตั้งแต่ผู้ถือหุ้นใส่ ทุน เข้ามา จากนั้นคณะกรรมการจะเลือก CEO เพื่อนำ ทุน ไปทำงานให้เกิดผล CEO จะต้องตัดสินใจว่าจะนำ ทุน ไปลงทุนใน สินทรัพย์ ใด และดูแลการใช้ สินทรัพย์ ไปก่อให้เกิด รายได้ ในขณะเดียวกันก็ต้องดูแลต้นทุนและค่าใช้จ่ายต่างๆ ไม่ให้สูงเกินไป และมีกำไรอย่างสม่ำเสมอ และจะต้องอยู่ให้ได้ในทุกๆ ปี ไม่ว่าจะเผชิญกับความร้ายแรงของเศรษฐกิจในบางปีก็ตาม เราต้องการ CEO ที่เก่งแบบนี้
การไปลงทุนเพื่อค้นหาหุ้นห่านทองคำ จึงต้องรู้จัก CEO ด้วย " CEO คือ บุคคลที่ผู้ถือหุ้นทั้งน้อยใหญ่ฝากอนาคตไว้ ผู้ถือหุ้นที่ตัดสินใจซื้อหุ้นของบริษัทที่ CEO เป็นผู้นำ เพราะมีความต้องการได้รับผลตอบแทนที่สูงขึ้น จากเงินออมที่ได้เพียรสะสมไว้ อดเปรี้ยวไว้กินหวานอย่างอดทน หนทางเดียวที่ CEO จะทำให้ผู้ถือหุ้นไม่ผิดหวัง ต้องการทุ่มเทชีวิตและจิตใจให้กับบริษัทที่ดูแลอยู่ ไม่วอกแวก ไม่สนใจอย่างอื่นให้เสียสมาธิ"
คุณสมบัติของ CEO ที่เก่งและดี
การที่เราจะเลือกไว้ใจ ยอมลงทุนกับ CEO คนไหนขอให้เราพิจารณาดังนี้ แล้วจะได้ CEO ที่เก่งและดี
- เข้าใจถึงถึงหลักการสร้างมูลค่ากิจการ
- มีวิสัยทัศน์
- เก่งในเรื่องการเลือกใช้คน และมอบหมายงาน
- เข้าใจความต้องการที่เปลี่ยนไปของตลาดและลูกค้า
- ทำงานอย่างมุ่งมั่น ทำในสิ่งที่รู้ว่ามีจุดแข็ง
- สนใจการเพิ่มประสิทธิภาพ และการลดต้นทุน
ที่จริงแล้วก็ไม่ใช่เรื่องง่ายนักที่เราจะเห็นข้อมูลทุกด้านอย่างละเอียดของ CEO และผู้บริหาร เพราะข้อมูลทุกอย่างไม่ได้ถูกนำมาเปิดเผยต่อสาธารณชน เราคงประเมินได้ระดับหนึ่งผ่านฐานะการเงินในงบการเงิน การติดตามผลสำเร็จทางการตลาด เป็นต้น อย่างไรก็ดีผมคิดว่าการประเมิน CEO และทีมบริหารผ่านคณะกรรมการบริษัทหรือสภาสงครามหุ้น บริษัทใดมีคณะกรรมการบริษัทที่เข้มแข็ง เก่ง และดี ก็จะมีนโยบายและเกณฑ์ในการประเมิน CEO เป้นกรอบให้ CEO ไปปฏิบัติอย่างชัดเจนได้
หลักเกณฑ์ หรือปัจจัยที่คณะกรรมการบริษัทจะใช้ประเมิน CEO มีดังนี้
- การวางแผนกลยุทธ์
- ความเป็นผู้นำ
- ผลงานด้านการเงิน
- การบริหารงานระบบต่างๆ
- การพัฒนาผู้บริหาร และการสืบทอดตำแหน่ง
- การดูแลพนักงาน
- การสื่อสาร
- ความสัมพันธ์กับคณะกรรมการ
